Moet de UVRM geactualiseerd worden? Liever niet
Laten wij terughoudend zijn met het morrelen aan de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, stelt Dagmar Oudshoorn.
De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens bestaat 75 jaar. In al die jaren hielp de Verklaring rechtzoekenden, activisten, advocaten en diplomaten om de situatie in de wereld te verbeteren. De Universele Verklaring geeft heldere woorden aan bescheiden idealen en maakt ons zo des te meer bewust van het telkens weer schrijnende verschil tussen droom en daad.
De mensenrechten beschermen ons tegen willekeur en machtsmisbruik. Ze bepalen dat we niet mogen worden gediscrimineerd, zomaar gearresteerd, gemarteld of monddood gemaakt. In een wereld waarin regeringen elkaar afwisselen, wereldmachten concurreren en wrede oorlogen worden uitgevochten, wapenen de mensenrechten ons. Tegen onderdrukking. Tegen uitbuiting. Tegen discriminatie. Tegen straffeloosheid. Zouden er geen mensenrechten bestaan, dan konden we ons er ook niet op beroepen.
De mensenrechten wapenen ons. Laten we ze beschermen
Na 75 jaar vragen sommigen zich af of de Universele Verklaring nog bij de tijd is. Of die niet geactualiseerd moet worden. Ik begrijp de vraag, maar ik wil hier toch terughoudendheid bepleiten. Mijn uitgangspunt is: laten we het bestaande instrumentarium ten eerste goed gebruiken. Vergeet niet dat de doodstraf in 1948 door velen nog niet als een schending van het recht op leven werd gezien, nog niet eens als een schending van het recht om gevrijwaard te blijven van wrede, onmenselijke en vernederende behandeling. Nu heeft een meerderheid van alle landen de doodstraf afgeschaft. We kunnen de interpretatie van bestaande normen en regels soms dus drastisch verbeteren. Laten we vervolgens waar nodig bestaande instrumenten aanvullen.
Meer columns van Dagmar Oudshoorn? Schrijf je in voor de nieuwsbrief:
Maar laten wij terughoudend zijn met het morrelen aan de Universele Verklaring zelf. Niet omdat deze heilig zou zijn, maar omdat de kans gewoonweg te groot is dat wij er al met al geen krachtiger instrument van zouden maken. Zodra wij aan de Verklaring gaan sleutelen, zouden er ook weleens waardevolle artikelen kunnen sneuvelen. Ik denk bijvoorbeeld aan artikel 14: Een ieder heeft het recht om in andere landen asiel te zoeken en te genieten tegen vervolging.
De Universele Verklaring heeft na 75 jaar haar bestaansrecht wel bewezen. Laten we haar blijven beschermen en laten we ons blijven inzetten voor een betere naleving. Altijd, overal, voor iedereen.
