KijkenLezen

Koorddanseres Aung San Suu Kyi

Revolutionairen en dissidenten stellen maar al te vaak teleur als ze zelf aan de macht komen. Zo ook de Birmese Nobelprijswinnaar Aung San Suu Kyi‚ die jarenlang bewondering oogstte vanwege haar inzet voor mensenrechten. Inmiddels leidt ze de democratische regering van het land en krijgt ze de nodige kritiek‚ onder meer vanwege de vervolging waaraan de Rohingya-moslims in de westelijke Rakhine-staat blootstaan.
Minka Nijhuis neemt het in een artikel in De Groene Amsterdammer op voor de gewezen oppositieleidster‚ die een bijna onmogelijke evenwichts-act moet uitvoeren om het hervormingsproces gaande te houden. ‘De horten en stoten in het transitieproces worden vooral veroorzaakt door andere factoren dan haar feilbaarheid’‚ meent de goed ingevoerde Nijhuis. Ze wijst op de aanhoudende macht voor het leger‚ dat zich met steun van grote delen van de bevolking schuldig maakt aan de wandaden jegens de Rohingya. ‘Als Suu Kyi in de koorddans haar evenwicht verliest‚ zijn de Rohingya net als de rest van het land nog slechter af.’

Lees het artikel.

Eenzaam in Zweden

Een maatschappij waarin elk individu autonoom is‚ waar vrouwen niet meer afhankelijk zijn van mannen en ouderen niet meer van hun kinderen. Dat was het ideaal van het in 1972 door de Zweedse overheid gepresenteerde manifest De familie van de toekomst. Maar zijn dat eigenlijk wel nastrevenswaardige doelen‚ vraagt de Zweeds-Italiaanse filmmaker Erik Gandini zich af in zijn filmessay The Swedish theory of love.
Nergens ter wereld wonen zoveel mensen alleen als in Zweden. Migranten verbazen zich voortdurend over de afstandelijke inwoners van hun nieuwe land. Gandini volgt de ambtenaren die zijn belast met het ontruimen van de flats van eenzaam gestorven mensen. Hij spreekt de directeur van een spermabank die het mogelijk maakt dat alleenstaande vrouwen een kind kunnen krijgen. En hij bezoekt een Zweedse arts die naar Ethiopie is verhuisd en nu klaagt over de spirituele armoede in zijn geboorteland. Door het treurig stemmende beeld dat Gandini van Zweden schetst‚ waan je je als kijker bijna in een Houellebecq-roman. Dat is afwisselend grappig en ergerniswekkend. Want zoveel is er nou ook weer niet mis met Zweden.

Erik Gandini: The Swedish theory of love
Nu in de bioscoop

https://www.youtube.com/watch?v=n12Z9gKbI6Y

Corruptie in Caïro

Als kijker van The Nile Hilton incident weet je dat de revolutie in Egypte elk moment kan uitbreken. De film begint op 15 januari 2011‚ tien dagen voor de grootschalige protesten op het Tahrirplein in Cairo losbarstten. De hoofdpersoon van de speelfilm‚ rechercheur Noredin‚ is daar‚ ondanks alle toespelingen op de naderende omwentelingen‚ echter nauwelijks mee bezig. Hij is druk met een onderzoek naar de moord op de bekende zangeres Lalena in een chic hotel bij het Tahrir-plein.
De Zweeds-Egyptische scenarioschrijver en regisseur Tarik Saleh baseerde het verhaal op de moord op de bekende Libanese zangeres Suzanne Tamim in 2008 in Dubai. Daarvoor werd de Egyptische parlementarier en zakenman Hisham Talaat Moustafa veroordeeld. Ook in de spannende film van Saleh wijst alles op betrokkenheid van de vooraanstaande zakenman/parlementarier Hatem Shafiq‚ die een verhouding had met de zangeres. In zijn onderzoek naar Shafiq wordt Noredin echter tegengewerkt door krachten in de politiek en bij de politie die de moordzaak zo snel mogelijk in de doofpot willen stoppen.
Saleh schetst een inktzwart beeld van een met corruptie doordesemd systeem‚ waar misdadigers nooit verantwoording hoeven af te leggen en onschuldigen voortdurend aan het kortste eind trekken. Een systeem bovendien waarin nooit wat lijkt te veranderen. Zo wordt het moordonderzoek‚ waarbij rechtvaardigheid het aflegt tegen de macht‚ een metafoor voor de gebeurtenissen sinds de Arabische Lente. Dat Saleh in Casablanca moest filmen omdat de Egyptische autoriteiten opnames in Cairo verboden‚ is wat dat betreft veelzeggend.
De keuze voor een agent als hoofdpersoon is eveneens treffend. De demonstranten die Mubarak in 2011 ten val brachten‚ kozen 25 januari – de jaarlijkse ‘politiedag’ waarop in Egypte de agenten worden geëerd – niet voor niets uit als startpunt voor hun protesten. Het politiegeweld dat in de laatste jaren van het bewind van Hosni Mubarak flink was toegenomen‚ was veel Egyptenaren een doorn in het oog. Als enkele demonstranten Noredin op 25 januari aanvliegen omdat hij agent is‚ trekken andere activisten hen weer weg: ‘Wij zijn niet zoals zij.’ Het zijn dergelijke scenes die de donkere politiethriller een mooie extra laag geven.

Tarik Saleh: The Nile Hilton incident
Vanaf 24 augustus in de bioscoop