‘Als dit de prijs is voor de vrije journalistiek, dan betaal ik die.’ Maar nu is Khaled Drareni vrij

Khaled Drareni zat bijna een jaar in de gevangenis omdat hij als onafhankelijke journalist verslag deed van protesten in Algerije. Na zijn vrijlating gaat hij verder met zijn werk en de strijd voor persvrijheid.

In het midden van een protesterende mensenmassa, uitkijkend over gebalde vuisten, protestborden en Algerijnse vlaggen, staat een man op een trap. Met zijn telefoon filmt hij hoe de demonstranten roepen om verandering in het land. Dit is journalist Khaled Drareni, die verslag doet van de Hirak-protesten in Algerije. Hij staat bekend om het peace-teken dat hij maakt met zijn vingers, zijn kenmerkende glimlach, maar ook om zijn onafhankelijke en kritische journalistiek.

Khaled Drareni wordt een journalistieke ster door zijn tv-programma’s, waarin hij politici stevig aan de tand voelt. Voor het door hem opgerichte Casbah Tribune en het Franse TV5Monde doet hij sinds 2019 verslag van de Hirak-protesten. Deze wekelijkse demonstraties op vrijdag waren gericht tegen het autocratische regime van toenmalig president Abdelaziz Bouteflika. Na het aftreden van Bouteflika in april 2019 blijven Algerijnen, jong en oud, de straat op gaan om politieke verandering te eisen. Onder opvolger Abdelmadjid Tebbounne worden activisten en verslaggevers van de Hirak-beweging lastiggevallen, geïntimideerd en opgepakt.

Begin maart 2020 filmt Khaled Drareni een confrontatie tussen de politie en de Hirak-demonstranten. Terwijl de demonstranten roepen dat de regering uit moordenaars bestaat, probeert de politie met een waterkanon de mensen uit elkaar te drijven. Een activist wordt opgepakt, Drareni legt het vast. Hij plaatst de video op zijn Twitteraccount en een paar minuten later zit hij zelf in een arrestantenbusje.

Drie dagen na zijn arrestatie wordt Khaled Drareni onder voorwaarden vrijgelaten. Met een Algerijnse vlag om zijn nek wordt hij opgewacht door een uitzinnige menigte. Ze knuffelen en maken selfies met hem. Vanaf dat moment is Drareni een symbool van de persvrijheid in Algerije: ‘Voor deze regering is een vrije journalist een crimineel, dan ben ik trots een vrije journalist, een crimineel te zijn.’ Lang kan hij niet doorgaan met zijn werk, op 27 maart wordt hij thuis opnieuw opgepakt.

Geen spijt

In september 2020 wordt hij veroordeeld voor het ‘aanzetten tot een ongewapende bijeenkomst’. In de rechtbank herhaalt Drareni dat hij alleen zijn werk deed en daar geen spijt van heeft. ‘Als dit de prijs is voor de vrije journalistiek, dan betaal ik die’, vertelt hij zijn advocaat. Hij krijgt een celstraf van twee jaar. In Algiers, Washington, Tunis en Parijs worden protesten gehouden om zijn vrijheid te eisen. Mensen dragen T-shirts met zijn gezicht erop, er zijn spandoeken met #FreeKhaledDrareni en het peace-teken is veel te zien.

Elf maanden na zijn eerste arrestatie is zijn glimlach niet te zien door een mondkapje, maar door de twee vingers in de lucht herken je hem meteen; Khaled Drareni wordt opnieuw vrijgelaten uit de gevangenis in de buurt van Algiers. Twee jaar na de eerste Hirak-protesten verleent president Abdelmadjid Tebbounne gratie aan Drareni en tientallen andere mensen die tijdens de protesten zijn opgepakt. Maar gratie is iets anders dan vrijspraak.

Na zijn voorwaardelijke vrijlating op 19 februari 2021 gaat Drareni in cassatie bij het Hooggerechtshof tegen zijn eerdere veroordeling. Op 25 maart aanvaardde het Hooggerechtshof het verzoek van Drareni en zijn advocaat, wat betekent dat de zaak opnieuw bekeken moet worden door een rechter. Volgens zijn advocaat is het enige eerlijke vonnis: vrijspraak. Zelf liet Drareni kort na zijn vrijlating weten positief en optimistisch te zijn en door te gaan met het vechten voor persvrijheid, niet alleen in Algerije maar over de hele wereld. Na vijftig weken afwezig te zijn geweest bij zijn eigen radioprogramma, heeft hij twee weken na zijn vrijlating de presentatie weer zelf in handen.