Sevilla is een van de mooiste steden van Europa. Elke dag vliegen er duizenden toeristen naartoe om zich te vergapen aan de Moorse paleizen in het middeleeuwse centrum aan de Guadalquivir. Maar vrijwel niemand weet dat het er heel anders uitziet als je deze rivier in Zuid-Spanje verder op zijn weg naar de Atlantische Oceaan volgt.
De benedenloop van de Guadalquivir is een moerasdelta. Hier bevindt zich het nationaal park Doñana, waar je prachtig kunt wandelen. Er wordt in het warme, waterrijke gebied ook intensief rijst verbouwd. Daarnaast wordt er veel gevist, zoals op garnalen en krabben. Het is een geïsoleerd, dunbevolkt gebied waar het leven moeilijk is.
In het dorp Alfonso XIII zijn veel jongeren werkloos. Ze hangen rond, en veel van hen zijn aan de drank en drugs. De uitzichtloosheid drijft ze vaak in de armen van drugsbendes.
In het moerasgebied komen veel paarden om, doordat ze vast komen te zitten in de modder, of ziek zijn geworden van met pesticiden vergiftigd water.
Armoede en werkloosheid
Zo leven er om te beginnen extreem veel muggen, die steeds vaker drager zijn van het gevaarlijke westnijlvirus. Ziek worden bewoners ook door de pesticiden die hier in overvloed worden gebruikt. De klimaatcrisis heeft droogte en verzilting van het zoetwater gebracht, en in de her en der verspreide dorpjes en stadjes heerst veel armoede en werkloosheid. En dan is er ook nog het probleem van de drugsbendes die hier hun illegale waar via de binnenwateren het land in smokkelen. Geen wonder dat veel mensen wegtrekken, naar de grote stad.
Leire (7) is ernstig ziek en moet uit de buurt van mensen blijven. Door intensief gebruik van pesticiden komt hier veel kanker voor.
Op een rijstplantage in Alfonso XIII wiedt een boerin onkruid. Dit moet ze met de hand doen, ook al zijn de planten bespoten met kankerverwekkende pesticiden.
Stroper Cristina Lopez, alleenstaande moeder met drie kinderen, raapt schelpdieren in nationaal park Doñana om in haar inkomen te voorzien.
Vissen om te overleven
De Spaanse fotograaf Aitor Lara bracht twee jaar door in dit gebied, voor een groot deel tijdens de coronacrisis. Aan de foto’s is goed te zien hoe dicht hij is gekomen bij de diverse groepen mensen die hier proberen te overleven. Zo trok hij veel op met jonge vissers die op de traditionele manier hun werk proberen te doen. Dat is niet officieel toegestaan, maar ze vinden dat het beter is dan het vervuilender moderne vissen, met grote schepen. Bovendien houdt het ze van de straat zodat ze niet geronseld kunnen worden door de drugsbendes. Desondanks zijn ze voortdurend verwikkeld in een kat-en-muis-spel met de politie.
Miguel vist naar garnalen in de Guadalquivir, net als ooit zijn vader en grootvader deden. Hij en zijn collega’s proberen hun methode met traditionele netten te laten legaliseren, omdat het beter voor het milieu is dan commercieel vissen.
Een stroper uit Coria del Río gooit zijn netten uit.
Ook Miguel Ruiz vist op de traditionele, maar officieel niet toegestane manier garnalen. De politie zit vaak achter hem aan, maar hij doet liever dit werk dan werkloos raken en in de netten van de drugsbendes belanden.
Uitzichtloos
Lara fotografeerde ook seizoenarbeiders die helpen bij de oogst, vaak Roma uit nog armere gebieden in Oost-Europa. En dan zijn er nog de jongeren voor wie het leven uitzichtloos is, maar die niet weg kunnen of willen.
De intensieve landbouw langs de benedenloop van de Guadalquivir trekt veel seizoenarbeiders uit het buitenland. Deze Roma-vrouwen uit Roemenië oogsten uien.
Twee tieners poseren voor een oude loods in het dorpje Isla Mayor, waar rijst werd opgeslagen.
Een dagarbeider verbouwt rijst, een belangrijke bron van inkomsten in het moerasgebied.
Trotse opa
Een somber verhaal, over deze uithoek van Europa. En toch zijn het niet allemaal deprimerende foto’s. Je ziet het aan die opa, die zijn kleinkinderen naar de gemeenschappelijke tuinen in het dorp brengt waar ze samen groente en fruit verbouwen. En aan dat oudere stel, dat van riet uit de rivier allerlei traditionele spullen maakt. Maar eigenlijk kijkt iedereen zo die Lara heeft gefotografeerd: trots, ondanks alles.
![Esther Iranzi, 21 jaar, Kigali: ‘[De genocide] liet ons zien, leerde ons, wat we nooit meer moeten doen. Het was een les. Ten eerste kostte die vele levens. Ten tweede vertrokken sommige mensen. Dus wat mij betreft moeten we de jonge generatie leren: nooit meer.’](https://amnesty.imgix.net/content/uploads/2023/09/DAJ23001D01-copie.jpg?auto=compress%2Cformat&w=503&h=885&fit=crop&crop=faces)
