Hoe kan het dat we stil blijven?

Een oud Arabisch verhaal gaat over drie stieren: een zwarte, een witte en een rode. Ze hadden zich samen in een bosje verschanst en de hongerige leeuw kon ze niks doen, omdat ze zich verenigd hadden tegen hem. Maar toen lukte het de leeuw om verdeeldheid te zaaien. Hij zei tegen de zwarte en de rode stier: ‘Die witte stier verraadt jullie verstopplek. Laat mij die witte opeten, dan zijn jullie veilig in dit bosje.’ De twee stieren gaven de leeuw de ruimte, en hij at hun witte metgezel op. 

Een paar dagen later haalde de leeuw hetzelfde trucje uit, en toen ging de zwarte stier eraan. Daarna was het nog maar een kwestie van dagen voordat de leeuw ook het leven van de rode stier nam. Toen de rode stier zich dat realiseerde, huilde hij: ‘Ik stierf op de dag dat de witte stier gedood werd.’ 

Vrijheid

Vrijheid is niet alleen een recht; het is ook de plicht om de vrijheid van anderen te beschermen. Als we toestaan dat de vrijheid van anderen afbrokkelt, heeft dat invloed op al onze vrijheden, als ook wij op een dag slachtoffer worden van onderdrukking.  

Ik ben een Europeaan met Syrische wortels. Wat er sinds 7 oktober gebeurd is, herinnert me aan de tijd dat ik onder tirannen leefde in het Midden-Oosten. Ook nu leef ik onder onderdrukkende regels, terwijl ik toch in ’s werelds fort van vrijheid – de EU – verblijf. 

Een paar dagen geleden was ik in Berlijn. Daar vermeed ik de Sonnenallee, de straat van de Arabieren, omdat ik bang was voor het verhoogde toezicht en mogelijk politiegeweld in dat gebied. De politie vroeg voorbijgangers naar hun ID-kaart, en nam foto’s van iedereen. Dat is gebruikelijk als je verwacht dat er geweld gaat plaatsvinden. Maar de mensen waren niet gewelddadig; ze protesteerden alleen maar tegen de bloedbaden die het Israëlische leger aanricht in Gaza.  

Op sociale media weeg ik mijn woorden. Ik schrijf niet over ‘Gaza’ om te voorkomen dat mijn berichten geblokkeerd worden. Wie heeft die nieuwe regels voor de vrijheid van meningsuiting bedacht? Ik ga niet tegen je liegen, lieve lezer. Ik kies mijn woorden ook hier heel voorzichtig, uit angst om verkeerd begrepen te worden.  

Lees ook: Natascha van Weezel schrijft een brief aan haar babyzoontje over Israël 17 november 2023

Hoe kan het dat wij, als mensen, ermee instemmen om stil te blijven, als blinde woede wordt gebruikt om onschuldige burgers aan te vallen? Waarom mag ik Hamas’ brute aanval tegen Israëlische burgers veroordelen, maar de burgers van Gaza, die ook slachtoffer zijn, niet verdedigen?

Ik schrijf niet over ‘Gaza’ op sociale media om te voorkomen dat mijn berichten verwijderd worden

In Duitsland mogen we op straat niet ‘Free Palestine!’ zeggen, want dat wordt als antisemitisch gezien. De Franse politie heeft tientallen demonstranten gearresteerd. Boekenbeurzen hebben prijzen teruggetrokken die al aan Arabische en Palestijnse schrijvers waren toegekend. Waar is de vrijheid van meningsuiting gebleven?  

Voor mij is het allemaal een slechte déjà vu. Toen, in Syrië, waren wij de witte stier. Nu ben ik bang dat we de rode worden, als wij in Europa onze plicht om ieders recht op vrije meningsuiting te verdedigen niet vervullen.