Het is niet onze schuld
Wie de afgelopen maanden het nieuws volgde, kan er niet omheen dat we een groot probleem hebben met seksueel geweld. Het begon met de schokkende onthullingen van seksueel misbruik bij tv-programma The Voice, bij Ajax en op meer plekken in onze samenleving. Vervolgens bereikten ons berichten uit Oekraïne, waar verkrachting wordt ingezet als oorlogswapen om de ‘vijand’ zo hard mogelijk te treffen. En toen hadden we de ‘jeugdzonde’ van Johan Derksen en de verbijsterende reacties daarop nog niet gehad.
Al die tijd kon ik alleen maar denken aan de slachtoffers. Zoals Myrthe, een van de dappere, jonge activisten van Let’s Talk About YES, onze campagne tegen seksueel geweld. Samen spraken we eind januari op het Museumplein in Amsterdam een menigte toe die verandering eist. Myrthe vertelde hoe ze na te zijn verkracht het slachtoffer werd van victim blaming, zelfverwijt en schaamte. En hoe ze dit tien jaar later, toen ze een oproep voor onze campagne zag, kon omzetten in strijdvaardigheid. Myrthe sloot zich aan bij de campagne om de cultuur waarin seksueel geweld plaatsvindt aan te pakken. Op het Museumplein zei ze: ‘Nu sta ik hier om namens alle slachtoffers van seksueel geweld tegen Nederland te zeggen: Het is níet onze schuld.’ En: ‘Hoor ons, zie ons. Genoeg is genoeg.’
‘Ik hoop dat we oog blijven houden voor verkrachtingsslachtoffers als Myrthe’
Ik hoop dat we oog blijven houden voor verkrachtingsslachtoffers als Myrthe. En dat we ermee stoppen de schuld ook bij hen te leggen of zelfs lacherig over hen te doen. Omdat ze dronken waren, niet terugvochten, of sexy kleding droegen. Als er geen instemming (consent) is voor seks, dan mag er geen seksueel contact plaatsvinden. Gebeurt het toch, dan is het aanranding of verkrachting. Het slachtoffer heeft daar geen enkele schuld aan.
Bij Nieuwsuur hoorde ik een Oekraïense vrouw die was verkracht door Russische soldaten zeggen: ‘Mijn leven zou minder zwaar en zwart voelen als ze gerechtelijk vervolgd zouden worden.’ Precies, dat moet er gebeuren. In Oekraïne en in Nederland. Daarom verzamelt Amnesty in Oekraïne bewijzen van oorlogsmisdrijven. En daarom voeren we in Nederland campagne voor een cultuuromslag én een nieuwe wet waarin consent centraal komt te staan. Zodat we verkrachters zien en berechten als verkrachters, en niet als plegers van een jeugdzonde om wie we besmuikt lachen.
