Kritische journalist Hajar Raissouni vrij na beschuldiging van abortus

De Marokkaanse journalist Hajar Raissouni werd veroordeeld voor seks buiten het huwelijk en een abortus. Met de gratie van de koning kwam er een eind aan haar gevangenschap, maar het debat over vrouwenrechten is nog in volle gang.

Het is de laatste dag van augustus in Rabat als de journalist Hajar Raissouni (28) en haar geliefde een bezoek aan de gynaecoloog brengen. Zelf zal ze later zeggen dat ze last had van bloedingen en met spoed naar een dokter moest. Maar de Marokkaanse autoriteiten hebben hun eigen verhaal. Buiten, op de stoep van de kliniek, worden Raissouni en haar verloofde Amin Rifaat gearresteerd. De grond voor de aanhouding? Seks buiten het huwelijk en een abortus; beide verboden in Marokko.

Eenmaal aangekomen op het politiebureau wordt Raissouni aan een medisch onderzoek onderworpen. Een zeer gewelddadig onderzoek ‘om haar een verklaring af te dwingen over dingen die ze niet heeft gedaan’, aldus haar advocaten die een klacht wegens marteling indienen.

Proteststorm

Raissouni en Rifaat krijgen een jaar gevangenisstraf opgelegd. De gynaecoloog die de abortus zou hebben uitgevoerd, moet twee jaar de cel in en mag voorlopig zijn vak niet uitoefenen. Ook twee medewerkers van de abortuskliniek worden veroordeeld.

Op straat en op sociale media barst een proteststorm los. Net als Raissouni zelf zijn veel van haar landgenoten ervan overtuigd dat een abortus niet de werkelijke reden van de aanhouding is. De krant waar ze voor werkt, Akhbar al-Yaoum, staat bekend om de kritische verslaggeving over het koningshuis. ‘Het is duidelijk dat mijn arrestatie een daad van wraak is tegen mijn werk als journalist’, schrijft Raissouni vanuit de gevangenis. In haar statement verwijst ze ook naar haar artikelen over het verzet in de Rif en een interview met haar oom, een prominente islamist, waarmee ze de autoriteiten tegen de haren in zou hebben gestreken.

Wanneer de stoep voor de rechtbank in Rabat volstroomt met protestborden en foto’s van een in strijdlustig rood gehoofddoekte Raissouni, wordt al snel duidelijk dat de arrestatie niet alleen bij de oppositie gevoelig ligt. Dat de staat nog zoveel te zeggen heeft over de baarmoeder van de vrouw, valt bij veel vrouwen én mannen verkeerd. ‘Vrouwen, het is tijd om in verzet te komen!’, meldt een van de spandoeken.

‘Uit compassie’

De oproep blijkt niet aan dovemansoren gericht. Een online petitie om de journalist vrij te krijgen, waarin Marokkaanse vrouwen expliciet toegeven seks buiten het huwelijk te hebben, wordt massaal ondertekend. ‘Wij schenden oneerlijke en verouderde wetten: wij hebben seks buiten het huwelijk’, aldus de eerste zin van het manifest, waarvan de ondertekenaars zich ‘outlaws’ zullen noemen.

De nationale en internationale aandacht komt tot een hoogtepunt. In het nauw gedreven door de situatie besluit koning Mohammed VI half oktober plotseling om het stel en de arts gratie te verlenen. ‘Uit compassie’, zoals hij zelf zegt.

Daarop verlaten een stralende Raissouni en Rifaat de gevangenis. Zij maakt een opgelucht peace-teken, hij kust haar op het voorhoofd. Een paar maanden later duiken er weer filmpjes op van het stel, nu van hun officiële huwelijksvoltrekking. Hij draagt een pak, zij een traditionele Soedanese jurk om het land van haar man te eren; maar geen hoofddoek. De commentaren op sociale media op de hoofddoekloze huwelijkskiekjes zijn niet mals. Opnieuw wordt een persoonlijke keuze van de journalist over haar eigen lichaam onderwerp van een publieke discussie.