Eduard Nazarski
© Amnesty International / Karen Veldkamp

Dagen

Waarschijnlijk herinnert u zich veel dagen uit uw leven. De dag van een huwelijk of geboorte. De dag dat u uw diploma kreeg of uw eerste baan. En net als ik bent u waarschijnlijk heel veel van de tussenliggende dagen vergeten.

Faleh Abdullah al-Mansouri was activist voor de Arabische minderheid van de Ahwazi in Iran‚ wat in 1988 leidde tot een terdoodveroordeling bij verstek. Hij vluchtte naar Nederland en was in Maastricht betrokken bij Amnesty en GroenLinks. Ik ben er zeker van dat hij twee dagen nooit zal vergeten. Dat zijn 11 mei 2006‚ toen hij tijdens een bezoek aan Damascus werd opgepakt door Syrische veiligheidsagenten die hem een paar dagen later aan Iran uitleverden. En 20 augustus 2014‚ toen hij terugkeerde in Nederland‚ het land waar hij al zestien jaar had gewoond en waarvan hij een paspoort heeft.

Hoe zal hij zich de tussenliggende dagen herinneren? Dat probeer ik me voor te stellen. Ik heb hem inmiddels enkele malen gesproken‚ maar het is nog te vroeg voor een terugblik. Al-Mansouri heeft niet geweten dat we op de 32ste dag na zijn arrestatie‚ 12 juni 2006‚ met een Amnestydelegatie een bezoek brachten aan de Syrische ambassade in Brussel. Noch dat we op de 144ste dag bij de Iraanse ambassade in Den Haag demonstreerden‚ en ook op de 365ste dag. Hij wist niet dat onze minister van Buitenlandse Zaken op de 536ste dag toezegde een hoge delegatie naar Iran te zullen sturen. Hij weet wel dat hij rond de 550ste dag onder toezicht van bewakers drie kwartier mocht spreken met vertegenwoordigers van de Nederlandse ambassade. Op de 923ste dag kwam er het bericht dat hij dertig jaar gevangenisstraf zou hebben gekregen. Na welgeteld zestienhonderd dagen‚ in september 2010‚ had zijn familie het eerste rechtstreekse contact met hem. Ruim een jaar ging vervolgens voorbij tot Al-Mansouri rond de 2.000ste dag opnieuw kon bellen. Daarna was er vaak wekelijks contact‚ tot zijn vrijlating op de 3.023ste dag.

Wat Al-Mansouri dag na dag heeft ervaren aan behandeling of ontbering‚ hoe hij alles heeft overleefd‚ welke bewegingsruimte hij had: we zullen het misschien later van hem horen. Tot nu toe weten we alleen dat hij gevangen heeft gezeten op grond van beschuldigingen die niet bewezen zijn‚ na een proces waar geen waarnemers bij mochten zijn‚ zonder de consulaire bijstand waarop hij als Nederlands staatsburger recht had.

Onder u‚ lezers‚ zijn er velen die voor Al-Mansouri actie hebben gevoerd‚ een petitie hebben ondertekend‚ een oproep hebben gesteund. Hij vroeg mij bij onze eerste ontmoeting uitdrukkelijk iedereen daarvoor te bedanken. De dag van zijn vrijlating zal me bijblijven als een dag dat eindelijk recht werd gedaan. Al die tussenliggende dagen die hem zijn afgenomen‚ daar bestaat geen rechtvaardiging voor.