Boos
Al sinds deze zomer wind ik me nog meer op dan ik normaliter doe als ik mensenrechtenschendingen zie. De opmars van de Taliban raakt me diep. We zagen beelden van mensen die zich vastklampten aan vliegtuigen, we zagen vergeldingsacties van de Taliban en we moesten toezien hoe Nederland verzaakte om mensen die ons land hadden gediend en andere risicogroepen op tijd in veiligheid te brengen. En dan heb ik het nog niet eens over hoe onze premier reageerde: ‘Mensen die geen band met Nederland hebben en als vluchteling uit Afghanistan komen’ moeten worden opgevangen in de regio. Onze staatssecretaris van Migratie dan? Die vond het vooral belangrijk dat Europa ‘het grensbeheer op orde heeft’.
Het doembeeld uit 2015 werd snel uit de kast getrokken
Het doembeeld van ‘de vluchtelingencrisis van 2015’ werd zo snel mogelijk uit de kast getrokken om te dienen als excuus voor deze wat mij betreft harteloze reacties: we moesten alles op alles zetten om herhaling daarvan te voorkomen. Helemaal mee eens. Maar laten we dan wél in het oog houden wiens crisis dat was. Niet wij, Europeanen, waren de slachtoffers, maar de vluchtelingen die omkwamen op zee, zij die nog steeds vastzitten op de Griekse eilanden, de mensen die werden overgedragen aan martelende Libiërs, en de Syriërs die omkwamen omdat zij hun land niet konden verlaten. En laten we er dan inderdaad alles aan doen om dat niet weer te laten gebeuren. Maar helaas dreigt weer precies hetzelfde scenario: Europese politici buitelen over elkaar heen om de muren om Fort Europa nog hoger op te trekken en hun eigen landsgrenzen nog ondoordringbaarder te maken. Het taalgebruik spreekt boekdelen: vluchtelingen worden migranten genoemd, en ‘stromen’ die ons continent ‘overspoelen’. Zo worden ze ontmenselijkt en tot schrikbeeld gemaakt. Om ons te laten vergeten dat het gaat om mensen die wij volgens het VN-vluchtelingenverdrag moeten beschermen.
Hoe voorkomen we een crisis? Door tolken, vrouwelijke activisten, mensenrechtenverdedigers, journalisten hierheen te halen, door buurlanden die Afghanen opvangen écht te ondersteunen en door binnen de EU nu eindelijk eens vluchtelingen solidair te verdelen. Zo ga je om met mensen in nood. Het is het minste wat je kunt doen om wat je de afgelopen jaren verzaakt hebt goed te maken.
