Asiel voor Rif-activiste Nawal Benaissa: ‘Gevecht ook hier voortzetten’
In Marokko protesteerde ze tegen de achterstelling van de Rif. Dit jaar kreeg Nawal Benaissa asiel in Nederland. ‘Ik stap van de keuken naar de straat – en vraag om universele mensenrechten.’
Na de arrestatie van voorman Nasser Zefzafi in mei 2017 wordt Nawal Benaissa een belangrijke stem in de Hirak-protestbeweging. Ze wordt ‘de nieuwe vrouwelijke leider van de Rif-protesten’ genoemd en voert actie tegen de marginalisering van het arme, Marokkaanse gebied. Volgens de demonstranten worden de bewoners van de Rif systematisch achtergesteld, en wordt het recht op werk, scholing en medische zorg geschonden.
Juni 2017, Marokko
‘Hoe de mensen in mijn regio worden behandeld kan ik gewoon niet accepteren’, zegt Nawal Benaissa in juni tegen Amnesty. Zij heeft zich dan net aangesloten bij de Rif-protesten. ‘Als moeder van vier kinderen die zich continu zorgen maakt over hun toekomst, begrijp ik de diepgewortelde redenen die deze jonge mannen en vrouwen ertoe brengen om te protesteren.’
‘Dus toen Nasser Zefzafi en andere activisten zich begonnen te verzamelen en de Hirak-beweging opzetten, voelde ik de behoefte om ook mijn stem te laten horen. Ik stap van de keuken naar de straat – en vraag om universele mensenrechten.’
Juli 2017, Marokko
De zomer van 2017 komt bekend te staan als de protestzomer van de Rif. De Marokkaanse politie treedt hard op. Benaissa wordt vier keer opgepakt en urenlang vastgehouden.
De dag voor een groot protest spreekt talkshow De Nieuwe Maan haar aan de rand van haar geboortestad Al Hoceima. ‘Hier in de Rif krijgen we te maken met allerlei vormen van onrecht’, zegt Benaissa met het Noord-Marokkaanse landschap op de achtergrond. ‘We protesteren al acht maanden voor onze rechten. We zijn vreedzaam en beschaafd. Maar ze (de regering, red.) reageren op onze eisen met arrestaties en ontvoeringen. Ze hebben zelfs gedreigd om me in de gevangenis te gooien als ik weer ga demonstreren. (…) Ik voel me altijd bang en gespannen. Maar ik ga door.’
Februari 2018
‘De Marokkaanse autoriteiten moeten de veroordeling van Nawal Benaissa ongedaan maken en stoppen met de intimidatie van een vreedzame demonstrant’, zegt Amnesty International als Benaissa in februari 2018 een voorwaardelijke gevangenisstraf van tien maanden krijgt opgelegd. Maar als haar straf begin 2019 toch wordt bevestigd, weet Benaissa genoeg. Ze pakt haar koffers en vlucht met haar jongste zoontje via Spanje naar Nederland.
Maart 2020
Nederland Vanuit het asielzoekerscentrum waar ze verblijft, bezoekt Benaissa het Amsterdamse debatcentrum De Balie. ‘Op 7 februari heb ik asiel gekregen’, vertelt ze op het podium. ‘Dat geeft een dubbel gevoel. Aan de ene kant ben ik blij dat ik kan blijven, in dit land dat me veiligheid biedt. Aan de andere kant is er verdriet: ik heb mijn kinderen achtergelaten, mijn herinneringen aan het land waar ik ben opgegroeid.’
Verdriet ook, zegt ze later, over de situatie in de Rif. ‘Er is gebrek aan werkgelegenheid, aan sociale voorzieningen, scholen en medische zorg. Als je ziek bent moet je kilometers afleggen om geholpen te worden. Veel mensen hebben kanker, maar gaan dood omdat er geen zorg is. Het is beschamend. (…) Het gevecht voor onze rechten zal ik ook vanuit Nederland voortzetten.’
Filmpjes:
