Aleppo-Marioepol

Het bleef stil toen Poetin Aleppo langzaam aan flarden scheurde. Nu is het Marioepol. Linda Bilal vraagt zich af wat er zal gebeuren als we ook hierover zwijgen.

Aleppo, Syrië, vrijdag 27 december 2013, nacht   

Ik lig opgekruld onder een houten tafel, in een klein gebouw in het oosten van Aleppo, het deel van de stad dat in opstand komt tegen het regime van Assad. Russische gevechtsvliegtuigen kammen de lucht uit en laten het bommen regenen op de straten van Aleppo. Dan valt de lucht een tijdje stil.  

Ik gebruik mijn telefoon als zaklamp om mijn notitieboekje te verlichten. Ik voeg meer regels aan het verhaal toe, waarvan ik hoop dat ik het ooit kan afmaken. Ik kan nu de modellen van de MiGs heel goed onderscheiden. Ik kan het type raket herkennen aan het fluitgeluid. Oorlog leert je de tactieken om met gevaar om te gaan. Je onderbewustzijn detecteert vluchtroutes en berekent de tijd die je nog hebt voordat de dood door puin of granaatscherven komt aanstormen. 

Ik weet zeker dat lijden een morele en ethische reactie vereist van mensen over de hele wereld

Dan is het stil. Loeiende sirenes van reddingsvoertuigen verscheuren die stilte terwijl mijn trillende blauwe pen herinneringen probeert op te roepen aan een vergeten jeugd, maar de huilende bommen en ambulances jagen ze weg. Ik val in slaap onder de houten tafel wanneer een abnormaal stil uur de lucht van Aleppo versluiert. 

Marioepol, Oekraïne, vrijdag 25 maart 2022, nacht  

Een jonge journaliste ligt opgerold onder een houten tafel en probeert zichzelf te beschermen tegen de naderende Russische doodsmachine. Met haar blauwe pen vertelt ze enkele verhalen over de geschiedenis van de stad, hoe deze wordt belegerd en verwoest. Angst tikt op haar schouder. Geschrokken stopt ze, bang dat de mooie herinneringen die ze oproept zullen worden verbrand door deze waanzinnige oorlog. De plotselinge stilte baart haar zorgen, maar ze droomt nog steeds van overleven en van het schrijven van het verhaal van Marioepol, net zoals ik droomde van het vertellen van het verhaal van Aleppo. 

Den Haag, Nederland, vrijdag 25 december 2016  

Ik sta voor de Russische ambassade en ik roep met enorme woede: ‘Poetin is een oorlogsmisdadiger… red het belegerde Aleppo.’ De politie drijft ons, de slachtoffers van zijn waanzinnige oorlog in Aleppo, uiteen en ik keer terug naar mijn huis in Haarlem. Mijn telefoon is oud geworden, uitgeput door de last van de berichten die ik ontvang van degenen die het beleg van Aleppo proberen te overleven. 

Oorlog dirigeert de symfonie van dood en verderf, terwijl we kijken welke steden en welke mensen hij kiest. De slachtoffers hebben misschien verschillende religies, de huid van de vluchtelingen kan een andere tint hebben, maar wat ik zeker weet, is dat lijden een morele en ethische reactie vereist van mensen over de hele wereld. Toch slaagt oorlog er altijd in om onze morele leemten bloot te leggen. We zijn een ras dat ervan houdt om te vernietigen en te verbranden. 

We zwegen toen Poetin Aleppo langzaam aan flarden scheurde. Nu is het Marioepol. Ik vraag me af wat er zal gebeuren als we ook hierover zwijgen.