Mensen houden spandoeken vast ter ondersteuning van LGBTQIA-rechten buiten het hooggerechtshof dat een baanbrekende uitspraak deed ten gunste van LGBTQIA-gemeenschappen in Windhoek, Namibië, juni.
© Opas Onucheyo ? Reuters

Namibië: uitspraak ‘sodomie’-zaak overwinning voor de mensenrechten

Seks met mensen van hetzelfde geslacht is niet langer strafbaar in Namibië. Het Hooggerechtshof heeft bepaald dat anti-lhbtqia+-wetten in strijd zijn met de grondwet. Het gaat om wetten uit het koloniale tijdperk rondom ‘sodomie’ en ‘onnatuurlijke overtredingen’.

‘De beslissing van het Hooggerechtshof is een overwinning voor de liefde, voor gelijkheid en voor de mensenrechten,’ zegt Khanyo Farise, van Amnesty International.

De uitspraak zorgt er niet alleen voor dat mensen in Namibië hun partner kunnen kiezen zonder angst voor represailles, maar het is ook een stap in de richting van het beëindigen van discriminatie bij toegang tot gezondheidszorg en andere sociale voorzieningen. Het vonnis brengt de wetten van Namibië in lijn met de grondwet van het land, het Afrikaanse Handvest en de internationale mensenrechtenwetgeving, die allemaal elke vorm van discriminatie verbieden. Namibië voegt zich hiermee bij de vele Zuid-Afrikaanse landen die seksuele handelingen tussen mensen van hetzelfde geslacht uit het strafrecht hebben gehaald. 

Felle tegenreactie op eerdere uitspraak

In mei 2023 besloot het Hooggerechtshof al om in het buitenland voltrokken verbintenissen tussen personen van hetzelfde geslacht te erkennen. Daarop volgde een felle anti-lhbtqia+ reactie, vooral gedreven door religieuze leiders.  

Het parlement van Namibië reageerde hierop door in juni 2023 twee wetsvoorstellen aan te nemen die het huwelijk definieerden als een verbintenis tussen een man een vrouw en elke steun, viering of promotie van verbintenissen tussen mensen van hetzelfde geslacht strafbaar maakten met een gevangenisstraf van maximaal zes jaar en hoge boetes. Amnesty International voert actie tegen dit soort discriminerende wetgeving tegen lhbtiqa-personen. 

Bescherming lhbtqia+-personen in Namibië

‘Op een uitspraak van de rechtbank van vorig jaar volgden geweld en discriminerende wetgeving,’ aldus Khanyo Farise. ‘Amnesty International heeft de afgelopen weken ook alarmerende retoriek gedocumenteerd die de rechten van lhbtqia+-personen bedreigt. De autoriteiten moeten de veiligheid van lhbtqia+-personen in Namibië garanderen en iedereen die hun rechten schendt ter verantwoording roepen.’

Amnesty International roept de autoriteiten op om lhbtqia+-personen te beschermen tegen intimidatie, geweld of discriminatie op basis van hun seksuele geaardheid of genderidentiteit. Lhbtqia+-groepen en individuen moeten kunnen samenkomen en zich kunnen verenigen zonder angst voor aanvallen, intimidatie of discriminatie. 

Amnesty International heeft verontrustende berichten ontvangen over gewelddadige cyberaanvallen en een golf van online pesterijen tegen lhbtqia+’ers. Uit verslagen van Namibische activisten blijkt dat de politie lhbtqia+-groepen niet dezelfde vrijheid van vergadering toestaat als religieuze bijeenkomsten. Ook worden zij in aanloop naar de verkiezingen van november 2024 vaak tot zondebok gemaakt door politici.


Achtergrond

In juni 2022 diende de Namibische LHBTQIA-activist Friedel Dausab de zaak in om de grondwettelijkheid aan te vechten van de wetten van het land die consensueel seksuele handelingen tussen mensen van hetzelfde geslacht strafbaar stellen. Dausab verzocht de rechtbank om alle eerdere veroordelingen op grond van deze wetten nietig te verklaren. 

Meer over dit onderwerp